Willem den Elger, Zinne-beelden der liefde (1703)
Table of contents ↑De rede is't gewigt der liefde [19]
DE REDE IS'T GEWIGT DER LIEFDE.
Hier leert de Liefde ons, t'wyl zy op de koord leert gaan;
Het is een smalle koord die met haar word betreden;
Want die voorzigtig zig niet door 't gewigt der rede
Weet op te houden, zal zeer ligt'lyk ommeslaan.
Wanneer een voorwerp onbeweeg'lyk staat in de oogen
Is Rede 't loot waar op wy ons betrouwen mogen.
Het is een smalle koord die met haar word betreden;
Want die voorzigtig zig niet door 't gewigt der rede
Weet op te houden, zal zeer ligt'lyk ommeslaan.
Wanneer een voorwerp onbeweeg'lyk staat in de oogen
Is Rede 't loot waar op wy ons betrouwen mogen.
[blanco]
DE REDE IS'T GEWIGT ER LIEFDE.
Elige cui dicas, Tu mihi sola places.
Terwyl ghy kiesen moogt, siet uit en kiester een
Die waerd is dat ghy seght, Of ghy of anders geen.
Et que cet Amour soit un Dieu,
Qu'il adore pour toute chose:
Et n'ayant jamais qu'un objet
Tous les bonheurs qu'il se propose
Soient pour cet unique sujet.
Maer een, die tot my past, het pit myns harten buyght.
Una uni serulæ clavis respondet; & uni
Arcano similis convenit una mihi.
Fu la bella Amarilli:
E la bella Amarilli
Sarà l'ultimo ancora.
't Was Amarill' wiens liefd' my d'eerste 't hert ontstal,
't Is Amill', wiens liefd' de leste wesen sal.
IN dit zinnebeeld worden twee zaaken verbeelt, die
heel nodig en bekwaam zijn om ons op de smalle weg
der Liefde over einde te houden, de eerste is, dat, ge-
lyk de Koordedanszers zig in evenwigt weeten te hou-
den door het loot 't geen zy in hunne handen hebben,
en zig daar op kunnen betrouwen, een minnaar zig ook
moet verlaaten op de rede, en in al zyn doen zig altyd zoo
veel mogelyk is door de rede bestieren: ik heb hier van
reets in de aanteekeningen over het tweede zinnebeeld van
gesprooken, en gezegt, dat, het zy men de rede verliest of
de Liefde redelyk wil noemen, de Liefde en rede wel te
zaamen kunnen gaan: en indien ymand zig wytloopiger over
deeze stof gelieft te verlustigen die leeze l' Art de bien aimer.
van le Boulanger. De tweede is dat, gelyk de Koordedanszers
altyd hun gezigt onbeweegelyk op het tou gevestigt houden,
en zoo dra zy'er maar een weinig ter zyden zien in gevaar
zyn van te vallen, alzoo ook een Minnaar onbeweegelyk een
voorwerp in't gezigt moet hebben, daar aan zyn geheele hart
gestadig opofferen, en enkel tragten dat alleen te behaagen,
en dat zoo dra hy hier van afwykt en zyn hart aan twee voor-
werpen te gelyk tragt te geeven, in gevaar is van in de Lief-
de te struikelen. Dit is een grondregel die by allen, altyd
is vast gestelt geweest: Ovidius zegt in het eerste Boek van
zyne Minne-kunst.
Dum licet, & loris passim potes ire solutis;
heel nodig en bekwaam zijn om ons op de smalle weg
der Liefde over einde te houden, de eerste is, dat, ge-
lyk de Koordedanszers zig in evenwigt weeten te hou-
den door het loot 't geen zy in hunne handen hebben,
en zig daar op kunnen betrouwen, een minnaar zig ook
moet verlaaten op de rede, en in al zyn doen zig altyd zoo
veel mogelyk is door de rede bestieren: ik heb hier van
reets in de aanteekeningen over het tweede zinnebeeld van
gesprooken, en gezegt, dat, het zy men de rede verliest of
de Liefde redelyk wil noemen, de Liefde en rede wel te
zaamen kunnen gaan: en indien ymand zig wytloopiger over
deeze stof gelieft te verlustigen die leeze l' Art de bien aimer.
van le Boulanger. De tweede is dat, gelyk de Koordedanszers
altyd hun gezigt onbeweegelyk op het tou gevestigt houden,
en zoo dra zy'er maar een weinig ter zyden zien in gevaar
zyn van te vallen, alzoo ook een Minnaar onbeweegelyk een
voorwerp in't gezigt moet hebben, daar aan zyn geheele hart
gestadig opofferen, en enkel tragten dat alleen te behaagen,
en dat zoo dra hy hier van afwykt en zyn hart aan twee voor-
werpen te gelyk tragt te geeven, in gevaar is van in de Lief-
de te struikelen. Dit is een grondregel die by allen, altyd
is vast gestelt geweest: Ovidius zegt in het eerste Boek van
zyne Minne-kunst.
Elige cui dicas, Tu mihi sola places.
Terwyl ghy kiesen moogt, siet uit en kiester een
Die waerd is dat ghy seght, Of ghy of anders geen.
Propertius, lib. 1. eleg. 2. dat het genoeg is wanneer een Meisje
aan een behaagt.
Uni si qua placet culta puella sat est.
aan een behaagt.
in het 5. boek 2. deel van
Astrea van Honore d'Urfe vind men
in het tweede tafreel van de wetten der Liefde: dat een
,,minnaar maar altyd op een plaats moet beminnen; dat hy
,,die Liefde altyd heilig in zyn hart moet bewaaren, en bo-
,,ven alles agten; dat hy, dit voorwerp altyd in 't oog heb-
,,bende, zig zelven geen gelukken moet toeschryven als
,,enkel om dit voorwerp te behaagen.
Qu'il n'aime jamais qu'en un lieu,
in het tweede tafreel van de wetten der Liefde: dat een
,,minnaar maar altyd op een plaats moet beminnen; dat hy
,,die Liefde altyd heilig in zyn hart moet bewaaren, en bo-
,,ven alles agten; dat hy, dit voorwerp altyd in 't oog heb-
,,bende, zig zelven geen gelukken moet toeschryven als
,,enkel om dit voorwerp te behaagen.
Et que cet Amour soit un Dieu,
Qu'il adore pour toute chose:
Et n'ayant jamais qu'un objet
Tous les bonheurs qu'il se propose
Soient pour cet unique sujet.
De Drost
Hoofd heeft hier een byzonder zinnebeeld van, zyn-
de een Maal Slot met een Sleutel en deeze vaarsjes.
Of meenigh minnaer, elk om strydt zyn' brandt betuyght;
de een Maal Slot met een Sleutel en deeze vaarsjes.
Maer een, die tot my past, het pit myns harten buyght.
Una uni serulæ clavis respondet; & uni
Arcano similis convenit una mihi.
In 't kort de rede leert dat alle waare Minnaars van haar Be-
minde voorwerp moeten zeggen, 't geen Mirtillo van zyne
Amarillis uytriep, Past. Fido: att. 3.sc. 6.
Primo amor del cor mio.
minde voorwerp moeten zeggen, 't geen Mirtillo van zyne
Amarillis uytriep, Past. Fido: att. 3.sc. 6.
Fu la bella Amarilli:
E la bella Amarilli
Sarà l'ultimo ancora.
't Was Amarill' wiens liefd' my d'eerste 't hert ontstal,
't Is Amill', wiens liefd' de leste wesen sal.