← Content: PreviousContent: Next →

Anima mea liquefacta est [35]


ha1629035pict

Back to top ↑
XXXV.
Cant. 5.
Mijne siele is ghesmolten, soo den beminden
ghesproken heeft.
OP dat ick soude sien u vriendelijck ghesicht /
Op dat ik door u tael sou worden wat verlicht /
In 't kort / op dat ick u hier erghens sou bekommen /
Hebb'ick / ô eenich lief / ghedaen al dat ick mocht /
De velden oversien / de kanten doorghesocht /
De bosschen door-gheruysscht / de rootsen opgheklommen.

Ghesuckelt hebb'ick oock door 't strobbelachtich hout /
Door distels rouw / en scherp / door dorens menichfout /
Die selver zijn ghemijdt van d'onghetemde beesten:
Maer 't was verloren moeyt / het was verloren pijn /
Soo'ck nerghens en bequam u lieffelijck aenschijn /
Stond'ick weerom verstelt ghelijck van nieuwen eesten.

Helaes! hoe menich-werf met droefheydt overlaen
Hebb'ick u dit vertoogh / al weenende ghedaen /
Als ick daer moe en mat u sochte t'allen hoecken /
Ist hier op desen bergh / off ghinder in dat dal /
Off boven op die roots' dat ick u vinden sal /
Waerom / O liefste lief / laet gh'u soo langhe soecken?

D'onsekerheydt des weghs mijn voeten há ghement
Door kauters herr' en ghints mijn ooghen onbekent /
En immers / soo my docht / soo was het een landauwe
Onvruchtbaer / uyt-gheteert / verlegen dorr' en woust /
Die niemandt oyt en gaf de weldaet van den Ooghst /
Als wesend' overal heel onbequaem ten bauwe.

pb447athumb

Cant. 5.
Anima mea liquefacta est, vt dilectus locu-
tus est.

Hier wierd'ick heel vereent / en overluyt ick riep
Off erghens eenen Boer lagh in de kant en sliep
Die wiste van mijn lief daer eenighe nieuw-maeren:
Maer off ick met mijn stem 't ghewest heel há verstoort /
Dat hielpet als ick och! van niemandt wiert verhoort /
Noch niet en kost bevroen waer hy sou zijn vervaeren!

Dus vond'ick aen een dal een lommer-hutte koel
Daer d'Herders 'snoenens daeghs ontvlieden 't son-gebroel /
Hier docht ick sal mijn lief misschien wat sitten suylen.
Nu gaen ick hem hier toe / al wiert hy noch soo gram:
Maer 't was ghelijck als voor; want soo'ck daeronder quam
En kost ick niet ghesien dat hy daer soude schuylen.

Wt sinnich dan te lest / en op mijn selfs ghelee
Liep ick in eenen loop naer 't stranghe van de zee
Al waer ick op een hooghd' heb eene baecke vonden
Die'ck daedelijck beklomm' / en van de welck' ick sagh
Neptunus vochtich rijck / met alle sijn beiagh /
De baeren teghen een ghelijck als raesend' honden.

Dus riep ick wel en stijf dat ieder hooren kost
Ghy oevers hier ontrent / ghy klippen dick-bemost /
En ghy ghy ziltich nat / ghy schrickelijcke golven /
Seght my waer mach hy zijn die my aldus ontduyckt /
Houdt ghylien hem misschien hier ieveringhs versmuyckt
Off erghens in een diept begraeven / en ghedolven?

Den gallem van mijn stem en was my nauw ontvlucht /
Een ander stem ick hoor die klettert in de lucht.
Ick docht 't sal Echo zijn met haer ghewoone bootsen /
Soo doe ick weer als voor aen d'oevers mijne klacht /
En hoor de tweedemael een stemme soo my dacht
Die rechte naer my weeck uyt d'omgheleghen rootsen.

Maer slaende die wel acht / 't was d'uwe mijn Hert-soet
Die my van stonden aen verkruypen dé mijn bloedt /
Als die my meer en meer quam soetjens toegheweken /
Soo heb' ick dan gheheurckt / ghegaen / ghekeert / ghewendt
Tot dat ick immers wist waer dat ghy waert vol-endt
Off waer dat ghy oock hadt soo langhen tijdt ghesteken.


Half-levend' en half doodt ten lesten ick u vandt
Mijn trouw / mijn siel / mijn hert / mijn hulp / mijn rechter handt
V vonden / soo began ick weer van nieuws te leven:
Want soo ghy maer en uyt den gallem van u tael
'T zijn glinsters / vlammen viers / en blixems altemael
Die u in overvloedt daer komen af-ghedreven!

'T zijn glinstrs / vlammen viers / en blixemen daer by
Oprecht en niet versiert / off Eune ghelijck ghy
Eens uyt een Oker-noot hebt looselijck gheschoten:
Maer wel ghelijckerwijs ghy selver hebt verspreydt
Mijn Godt soo ghy die twee tot Emaus hebt gheleydt
Wiens herten ghy alsdoen daermé hebt overgoten.

Soo voeld'ick even-eens dat my mijn herte brack
Als uwen soetsten mondt een woordeken maer sprack
Waer door ick my bevandt ten alle kant in brande;
En al ist dat de zee / de klippen / en 't ghesteent
My maecken hier bevreest / vervaerent en vereent /
En dat ick in de windt hier stae en klipper-tande.

Al stae ick hier by nae bevrosen en verkilt:
Nochtans voel ick een vier waer door ick heel versmilt /
Ghelijck van langher handt doet een onsteken tortse /
Och off wy alle-bey dus smolten oock in een /
En eeuwelijck / O Lief / soo leefden ongheschéen /
Hoe soud'ick van u vier verheffen oyt de fortse!

Cant. 5.
Anima mea liquefacta est, vt dilectus
locutus est.

Cant. 5.
Mijne siele is ghesmolten, soo den bemin-
den ghesproken heeft.

August. soliloq. cap. 34.
WAt is 't dat ick ghevoele? Welck is dat
vier dat my mijn herte dus verwar-
remt? welck is dat licht 't welck my aldus is
verlichtende? O vier dat altijdt brandt / ende
noyt uyt en gaet / komt / ende wilt my onste-
ken? O licht dat altijdt schijnt / ende nim-
mermeer en verduystert / wilt my verlichten?
O heylighen brandt mocht ick uyt u onste-
ken? och hoe soetelijck verwarremt ghy / hoe
bedecktlijck schijnt ghy / hoe aenghenaeme-
lijck brandt ghy!

Guill. Abbas serm. 44 in Cant.
Ghelijckervvijs het vvas is smiltende voor
het aenschijn des viers.
Alsoo wordt de siele
verblaeystert voor sijn aenschijn: Mijne siele
is ghesmolten soo den beminden ghespro-
ken heeft.
O saelighe ure als wanneer de
siele ghesmolten zijnde / in dese gloeyende be-
ke haer selven verminghelde? hoe wacker /
hoe clibberigh / ende hoe suyver moeste sy
doen wesen! alsdan en was sy noch somber /
noch swaer / noch loorigh / verkeert zijnde in
vochticheydt / ende in vier. De vochticheydt

ende het vier komen wel over-een / ende in dese
twee te saemen light het ghebruyck der aen-
dachticheydt. Alle dat vochtich is ontfanght
veel eer de hitte / ende de hitte hebbende ont-
fangen maeckt het vochtich noch meer voch-
tigher. Dat ick hier noeme heet ende voch-
tich / kan andersins ghenoemt worden op-
recht / ende onsteken! dit selve doorblaeckt het
herte / het beroert de nieren / ende het maeckt
dat in 't ghesagh van Godt almachtich de sie-
le haer selven min dan niet en is achtende /
laetende haer soo versmilten datter gheene sie-
le meer aen en is te vinden.

Ibidem supra.
Hoort ende overmerckt eens 't ghene dese
liefde heeft gheseydt tot Maria Magdalena /
tot die Vrouwe bevonden in over-spel / tot die
Samaritaene / tot die Chananeetsche / tot Pe-
trus / ende tot den Hondertman! wat herte
en soude niet vermorven? wat siele en soude
niet versmilten in soo veel wooden van lief-
de / van goedtheydt ende van ghenaede? die
heete middaeghsche winden hebben de kracht
in de aldersterckste borst / het ys (al waert
schoon over-jaerigh) te doen vergaen in voch-
ticheydt. Ick voele my overgoten door de
vochticheydt van aenvloeyende olye / ende
smilte in ghelijcke liefde soo dickmael ô
Heere als my te voren komt uwe ghenaede /
eñ dat ick herhaele uwe woorden vol van alle

volmaecktheydt. Uvve uytsprake is met al-
len vierigh, ende uvven dienaer heeft die be-
mint.

Greg. in cap. 5. Cant.
Want terwijlent dat Christus door sijnen
heylighen gheest hem verstort in de siele van
die naer hem is haeckende / terstondt weert
hy van haer alle versteentheydt / ende somtijts
doet hy die versmilten in soo menichvuldighe
traenen / dat sy daer door seer quaelijck kan
ontfanghen / 't welck haer andersins soude
ghereyen t'ontfanghen / daer en tusschen haer
oock inwendigh verwonderende in alles het
ghene sy te voren gheweest heeft / ende dat sy
soo haestelijck haer nu siet verandert! Ende
ter wijlent sy dese veranderinghe is ghevoe-
lende / heeft begheerte om volkomelijck haer
gheluck te moghen bekennen / ende somtijdts
soo sy dat dieper overpeyst en voelt niet meer
dat sy daer te voren ghevoelde.

Greg. c. 39. in c. 3. Iob.
Want soo de siele gheraeckt wordt door den
invloedt van een verborghen aen-sprake /
machteloos ende berooft van haere sterckte /
smilt ende verdrinckt in die begheerte daer sy
ghewillich haer wilt laten inne verdrincken.

Guill. Abbas apud Delrio, c. 5. Cāt.
De lichaemelijcke dinghen (soo sy door de
hitte uytwendich af-loopen) vergaen ende
smilten in hun eyghen selven: maer de sielen /

(soo sy door inwendighe hitte hun-selven ont-
vloeyen) en ontbinden niet in hun eyghen
selven / maer wel in den ghenen diese ont-
bindt: sy worden ontbonden van hun selven /
maer niet in hun selven; sy worden ontbon-
den door het Goddelijck vier van hun eygen
liefde tot de liefde van den hemelschen Bruy-
degom. Den heylighen Paulus doet ons dit
verstaen / als hy seght: Die den Heere aen-
kleeft is met hem eenen gheest,
ende be-
tuyght dat sijne siele op dese maniere ghe-
smolten was met dese woorden: Ick leve, niet
ick, maer Christus leeft nu in my.

Gisl. in c. 5. Cāt. expos. 3.
Wat kan daer ghevoeghelijcker wesen
dan dese smiltinghe de liefde toe te eyghenen /
door de welcke het ghene van aerdt herdt is /
wordt ghedwaeghe? ende men bevindt oock
dat de principaelste liefde-krachten zijn / sijne
liefde te stouwen naer 't ghene dat men lief
heeft / ende met de selve dat te vereenighen /
welcke vereeninghe vaster bevonden wordt /
als de liefde eenvoudich is / te weten / als twee
ghelievers in een vereenigen. Voorts wy we-
ten dat Christvs Iesvs den Bruyde-
gom onser siele gheseydt heeft in den 21. Psal.
Mijn herte is ghevvorden ghelijck ghesmol-
ten vvas.
Waer door wy merckelijck ghevoe-
len dat soo de gesmolten siele drijft naer Chri-
stus onsen Salich-maecker / hy insghelijcks

als ghesmolten was oock is drijvende naer de
siele / ende wat kan daer uyt volghen dan ee-
ne volmaeckte eenicheydt?

Bonav. stimuli amoris part. 1. cap. 8.
Mijn siele is ghesmolten soo den bemin-
den ghesproken heeft.
O wonderbare kracht
der liefde! sy buyght Godt totter aerde / sy
stijght de siele tot den hemel / tot het Vaeder-
landt / tot Godt / ende sy voeght die aen d'eeu-
wighe blijdschap / sy maeckt Godt mensche /
ende den mensche maeckt sy Godt; den ghe-
tijdighen maeckt sy eeuwich / den onsterffe-
lijcken doet sy sterven / den sterffelijcken
maeckt sy onsterffelijck / ende den grooten
maeckt sy kleyne / den vijandt maeckt sy
vriendt / den knecht maeckt sy sone / ende het
aerdts maeckt sy hemels / het koudt maeckt
sy heet / het duyster maeckt sy klaer / dat herdt
is maeckt sy ghedwaeghe. Want mijn siele
is ghesmolten.
O wonderlijck woordt! ô al
te verheughelijcken woordt! Ick den alder-
onnuttighsten ende den alder-snootsten van
uwe slaeven / ô Heere mijn Godt / ick die niet
weerdich ben ghenoemt te wesen een van
u schepsel / hoe ben ick aen u ghebonden met
sulck eenen bandt der liefden / dat ick op u
woordt door uwe liefde ben ghesmolten! O
brandt der liefden die het binnenste der herten
in Godt zijt verstortende! Want mijne siele
was ghelijck eenen diamandt / ende van bin-

nen teenemael versteent. Maer nu smilt sy
van liefde / nu treckt sy uyt haer eyghen sel-
ven / ende verstort haer gheheel in Godt / ver-
laetende hare eyghen stede / lopt tot Godt die
haer opfackt. O liefde! hoe sal ick u dit kon-
nen vergelden / die my ghemaeckt hebt een
kindt van den hemel! Ick leve, niet ick, maer
Christus leeft in my.
Och uwe kracht en is
niet om uyt te spreken! O liefde die het slijck
der aerdē verandert in Godt! wat isser mach-
tigher / wat isser soeter / wat isser genuchelijc-
ker ende edelder boven u? O gewenschte lief-
de die de behoeftighe vervult met alle koever-
heydt! Maer ô mijne siele / zijt ghy ghesmol-
ten met dat hy sprack / hoe kost ghy verdrae-
ghen sijne omhelsinghen? waer toe en wierdt
ghy niet opgheheven als hy u kuste? indien
ghy ghesmolten zijt soo hy u toe-sprack / hoe
en wierdt ghy niet teenemael verslonden / als
ghy door sijne woorden / ende door sijn aede-
men trockt naer sijn herte! Maer ô wonder-
baere soeticheydt / ende besonder verheughen /
dat wy ons doch moghen vereenighen aen
het ghene wy niet weerdich en zijn te noemē?
Ick en ben niet weerdich te wesen eene dienst-
maeghdt / ende siet / ick ben bedegen de eenige
ghenuchte des alderhoochsten. Wie soude
hem derven beroemmen bequaem ende weer-
dich te wesen te moghen ghenieten hoe kley-
ne voncksken van dese liefde! Ha mijn Godt

ten gheeft my dan niet wonder dat mijne siele
soo ghy spraeckt / was smiltende / maer ick
bidde u / dat ick mach volherden in dese uwe
gonste / op dat ick gheheel onsteken / nu teene-
mael in u mach versmilten ende verstorten.
Ha mijn Godt dat ick niemandt dan u en
aenschouwe / noch dat insghelijcks mijne ge-
dachten / mijne woorden / noch mijne werc-
ken niewers en trecken dan naer u. Den
brandt noch de kracht van dese liefde die my
aen u voeght / en doet my niet soo seer verstelt
staen / als ick my verwondere dat wy tot u
niet en zijn gheneghen / dat wy alle saecken /
behalvens u souden afgaen. Want indien wy
u hebben / wat willen wy meer? Dat dan al-
dersoetsten Iesv onsen gheest in u ruste / noch
in het minste van u en verscheyde.


Back to top ↑

Translations


Back to top ↑

Literature


    Back to top ↑

    Sources and parallels



    Back to top ↑

    Iconclass

    Sacred love breathes fire over the human soul, making het melt

    Back to top ↑

    Comments

    commentary